Görsel Algıyı Etkileyen Optik Bir Yanılsama

Birisinin gözlerine veya aynada kendi silüetimize 10 dakika boyunca bakarsak ne olur?

2015 yılında, İtalya’daki bir psikolog, 20 gönüllünün 10 dakika boyunca birbirlerinin gözlerinin içine bakmalarını sağlayarak, ‘ilaç veya uyarıcı’ almadan değiştirilmiş bir bilinçlilik durumunun nasıl tetikleneceğini keşfetti.

Unbino Üniversitesi’nden Giovanni Caputo’nun yürüttüğü deneyde 15’i kadın 20 genç yetişkin eşleştirildi.

Gönüllülere deneyin amacının konsantre olarak bir insanın yüzüne uzun süre bakmanın meditasyonel bir etkisinin olup olmadığını anlamak olduğu söylendi.

Gönüllüler ikişer kişilik gruplara ayrıldı. 20 gönüllü loş bir ortamda, karşı karşıya oturdular.

Diğer 20 gönüllü ise birbirlerinden uzakta 10 dakika boyunca sadece loş duvara karşı baktılar.

Birbirlerine karşı oturtulan çiftler eşlerinin gözlerine 10 dakika boyunca baktılar.

Odadaki ışıklandırma, gönüllüler için eşlerinin yüz özelliklerini kolayca tanıyabilmeleri için yeterince parlaktı, ancak genel renk algılarını azaltacak kadar da düşüktü.

10 dakika sonra gönüllülerden, deney sırasında ve sonrasında yaşadıklarıyla ilgili anket doldurmaları istendi.

Tüm gönüllüler, süreci çok zor bir deneyim olarak değerlendirdiler.

Yüz yüze bakan gruptaki gönüllülerin %90’ı yüzüne baktıkları katılımcının yüzünün bir süre sonra bozulmaya başladığını bildirirken, %75’i baktıkları yüzün korkunç bir canavar hali aldığını bildirdi. %50’si bir süre sonra baktıkları kişinin yüzünde kendi yüzlerini gördüklerini, %15’i ise baktıkları kişinin yüzünün bir akrabalarının yüzüne dönüştüğünü açıkladı.

Ketamin, alkol ve psikedelik ilaç almadan zamanda yavaşlama, hafıza kaybı, her şeyi çarpık renklerle görmek veya uyanıkken rüyada gibi hissetmek gibi belirtilerin ortaya çıkmasının yanısıra kimi deneklerde hafıza kaybı deneyimlendi.

Aynı deney, gözleri kırpmadan aynaya karşı bakılıp yapıldığında da benzer sonuçlar elde edilmiştir.

Denekler birkaç dakika içerisinde kaş, göz ve ağzının yerinin değiştiğini başka birisine dönüştüğünü söylemiştir. Göz kırptıktan sonra ise eski hale dönülmüştür.

Troxler’s Fading deniyor bu duruma. Kısaca “görsel algıyı etkileyen optik bir yanılsama” olarak açıklayabiliriz.

Yukarıdaki resmin ortasına gözünüzü kırpmadan 10-20 saniye baktığınızda sadece noktayı görmeniz gibi…